Eg HATAR bunad!

Eg er plaga av panikkangst. Oftast framkalla av små, kremfarga konvoluttar med sirleg handskrift. Og eg har sterk fobi mot 17. mai. Eg minnast lukkelege barneår, då 17. mai var synonymt med uavgrensa inntak av pølser og is. Einaste skåret i gleda var ein halvtimes pinleg seanse med leikarring på torget. Mor mi sto fremst i publikumsrekka, klar med fotoapparatet. I håp om at yngste dottera skulle svinge grasiøst forbi i ein reinlendar. Eg skal ikkje gå i detalj, berre nemne at eg kun har funne eit bildet frå desse showa. Då står eg midt i leikarringen, med fingeren i nasen.
Men eg har altså angst mot 17. mai og små konvoluttar som inneheld innbydingar til bryllaup og barnedåpar. Fellesnemnaren for desse anledningane er bunaden. Eg hatar bunad. Det er eit kvinnefiendtleg plagg. Eg fattar ikkje at det frå feminist-hald ikkje har vorte fokusert meir på å forby bunaden.
Dette plagget får ein gjerne til konfirmasjonen. Og det er sosialt forventa at det skal passe deg resten av livet. Om sydama har vore riktig framsynt, har ho lagt inn fem cm til utlegg på kvar side. "Det får då jammen vere nok", tenkjer ho sikkert, der ho sit krokbøygd over broderiet. Men det er ikkje nok. Og det er merkeleg, for ingen forventar at eg skal gli inn i dongeribuksa eg hadde i 9. klasse. Men bunaden - denne ullstakken det ikkje er råd å gå i trapper med - er det forventa skal passe. Kva er skildnaden? Det er sosial aksept for at du etter kvart nyttar deg av den minimale mulegheita for å legge den ut, men berre ein gang. Å bytte liv, til dømes, er tabu. Ironisk nok.
For eg kunne gjerne tenkt meg eit nytt liv, bokstavleg talt, når eg står der med innbydinga i handa. Skjelvande kjenner eg sjølvtilliten svinne hen og ubevisst trekker eg inn magen. Gjer meg psykisk klar til daglege førespurnadar frå ho mor "Har du prøvd bunaden no? Du må sjekke at han passar!" For mødrer sluttar aldri å vere mødrer, og har ho bestemt eg skal ha bunad på, så skal eg det. Og når sanningens time er komen, står eg framom spegelen i dette "festplagget" og lurer på kven ho er, ho der inni spegelen. Noko mindre attraktivt har eg sjeldan sett, og full offentleg audmjuking er uunngåeleg. Og kakene? Det som skulle vert eit av høgdepunkta? Gløym det. Men det er jo klart me treng eit festplagg! Så mitt forslag er å behalde broderiet og sølvet, men endre på forma. La oss lære litt av andre kulturar og utforme eit behageleg festplagg! Me skal jo trass alt kose oss på slektstreffa, så gje meg ein brodert vadmelsburka!


Så eg nytter høve til å sette inn ei lita annonse:
Kronisk for liten bunad selges til første interessent før 17.mai. Evt. byttes i ei skuffekake, som kan leveres Hovden skule før kl. 12.30 17.mai. (Da er to problem løyst....red.anm) Bunaden leveres desverre med skjorte som trengs intens stryking, men ellers er bunaden fint pakka inn i ein svart bossekk. Det er litt usikkert kva type bunad dette er, ettersom det er svært mange år siden den sist såg dagens lys. Men ettersom den er pakka i ein sekk merka "Hold Vågsøy ren!" antas det å vere ein nordfjord-bunad.